Historia Wielunia

strzelec Pacześ

Następny schron znajduje się dalej idąc prosto drogą:

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

pzdr

strzelec Pacześ

Oto schron który został skutecznie wysadzony w powietrze Very Happy

po wojnie aby uzyskać złom z prętów zbrojeniowych.

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]
Na tym zdjęciu widać resztki strzelnicy, a dokładniej jej ślady: [link widoczny dla zalogowanych]

pzdr

strzelec Pacześ

Oto resztki ostatniego schronu:

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

Trzeba przyznać żę skutecznie rozwalili ten schron, nie zostało z niego wiele - tylko kilka kawałów żelbetu. Nic więcej.

pzdr

strzelec Pacześ

Oto jedyny schron znajdujący się w Ligocie. Jest to wieś znajdująca się na drodze ze Strońska do Grabna-Zamościa. Jadąc od Strońska schron znajduje się po lewej przy stodole. Gdy patrzymy z drogi widać go, ale jego kolor zlewa się z kolorem strodoły. Jest to ciekawy schron ponieważ nie został skończony - nie ma wylanego stropu. Można dokładnie zobaczyć grubość ścian.

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

pzdr

strzelec Pacześ

Ciekawostką w tym schronie jest (oprócz braku stropu) jest inny rodzaj otworów służących do wietrzenia schronu, normalnie stosowane były otwory okrągłe a w tym schronie zastosowano 3 otwory kwadratowe może spieszyli się albo brakło butelek do robienia okrągłych otworów. Co o tym myślicie?

strzelec Pacześ

W kwestii dwóch ostatnich schronów z rejonu Strońska chciałem powiedzieć że po naszej inscenizacji tamże podszedł do mnie jakiś starszy człowiek i powiedział: "Panie, Pan wie że tam dalej też są schrony i zaraz po wojnie to zbierali ludzie niewypały i inne takie i wysadzali te schrony żeby wyciągać z nich pręty zbrojeniowe na złom i do budowy, gruz też brali do budowy. A że opornie to szło bo schony twarde były jak cholera to nie rozwalili wszystkich tylko dwa i jeden trochę (ten z rozwaloną przelotnią i napisem Very Happy

) powybierali co mieli wziąść i zostawili." Oto trochę pełniejszy obraz zniszczenia kilku ze schronów w Strońsku. Ale nawiasem mówiąc - ten ostatni schron (6) całkiem nieźle rozwalili skoro zostało tylko kilka kawałów betonu niedużej wielkości, co widać na zdjęciach, gorzej im poszło przy następnym ale też go rozpirzyli, jednak chyba zabrakło materiałów wybuchowo-kruszących lub chęci albo poprostu zapotrzebowanie spadło bo następny (4) jest tylko troche zniszczony od środka a reszta jest cała.

pzdr

strzelec Pacześ

Widzę Panowie i Panie, że wątek umarł śmiercia naturalną Confused

a szkoda zapowiadał się ciekawie. Może cos się ruszy jak dorzucę fotki z nastepnych wyjazdów.

pzdr

Grzegorz Nowak (W)

umrzeć nie umarł, co niektórzy jeszcze zaglądaja tutaj tylko brak czasu żeby cos sensownego dopisać ......
czekamy na resztę zdjęć!

Maciek

Tak temat bardzo ciekawy do poczytania ale chyba zbyt wiele nie da się dołożyć do wątku poprowadzonego przez takiego wspaniałego znawcę zagadnienia Very Happy

. Pozostaje jedynie pojechać obejrzeć obiekty w terenie. Interesuje mnie w tym przypadku jeszcze związek bunkrów z siecią okopów, dróg i naturalnych przeszkód, bo chyba bunkry, choć najsilniejsze elementy obronne miały "pracować" w systemie a nie samodzielnie.

Grzegorz Nowak (W)

Maciek - dokładnie, schrony te pracowały w "systemie"...
najlepiej system okopów i stanowisk strzeleckich widać przy schronach na odcinku Grabno-Zamość, zresztą do ostatniego trafiliśmy właśnie "tropiąc węża"....
jak dla mnie ciekowosktą (a nie znam przedwojennych regulaminów dotyczących budowy umocnień) było to, że okopy nie dochodziły bezpośrednio do schronu, tylko ciągneły się linią ok 5-10 metrów za nim, być może był jakiś okop łączący...
we wspominanym już przeze mnie miejscu dodatkowo widać drugą linię okopów jakieś 50-70 m za schronem...
a, jak sam wspomniałeś, najlepiej ruszyć w teren Very Happy

strzelec Pacześ

Panowie dzięki za tę konstruktywną krytykę mojej pracy na forum Very Happy

Zaczynając od poczatku trzeba powiedzieć, że polscy inżynierowie, jak wiecie mości Panowie, obrali za rozwojowy kierunek budowania fortyfikacji nie w systemie fortowym (vide pierwsza wojna światowa - twierdza Verdun, o ile dobrze pamiętam) ale uznali że budowa linii złożona z małych punktów oporu była lepsza, i tak by było, jednak żeby ten system był skuteczny należało by wybudować wszystkie z zaplanowanych schronów i umocnień. Jednak jak wiadomo nie zdążyli. Ponieważ "żeby wyposażyć i uzbroić system fortów w wojsko i artylerię potrzeba by było kilkanaście dywizji i dość dużą liczbę artylerii - ażeby obrona była skuteczna, ilość tę wojska można by było skuteczniej użyć na linii frontu jako linia obrony (razem ze schronami i punktami wzmożonej obrony) to rozwiązanie było by lepsze ponieważ dla wojska ulokowanego we forcie nie można było by dowozić amunicji i zywności ponieważ jest ono odcięte od dróg zaopatrzenia, a dla wojska na liniach obrony (tak jak we wrześniu na omawianym tu obszarze można by było stale dostarczać potrzebne materiały wojenne (amunicja, broń) oraz stale wedle potzreb przeformowywać i wymieniać walczące wojska.
Co do wykorzystania schronów w systemie obronnym, współpracowały one, jak napisał Grzesiek, z liniami okopów i innymi stanowiskami piechoty (wysunięte placówki obserwacyjne, ostrzegawcze czujki, wysunięte stanowiska (RKM lub CKM) wczesnego ostrzegania) współpracowały one również razem z naturalnymi przeszkodami terenowymi (lasy, skarpy większe - górki, rzeki) oraz z innymi, a tych może być wiele bo teren na całej linii Warty i Widawki jest niezwykle zróżnicowany.

strzelec Pacześ

Weźmy pod uwagę na przykład linię schronów polskich w rejonie wsi Żar, Podżar, Żabczanka, Szubienice oraz Osina. Schrony te aktualnie ulokowane są na początku lasu (nie wiem czy był on tam w latach Wojny Obronnej, ale pewnie uznacie to za słaby dowód więc przytaczam jeszcze inny) ulokowane są one również na zboczy wzgórza, które znajduje się na linii północ-południe. Zbocze mają "za plecami", opieraja się o nie tylną ścianą.
Strzelnice ich są skierowane w strony północno-zachodnią oraz południowo-zachodnią, nigdy wprost na zachód - bo są to schrony do obrony flankowej - walą w bok jednostek, a do obrony martwych pół ostrzału i podejść których sam schron nie mógł obronić z oczywistych powodów była właśnie linia okopów za schronem ciągnąca sie wzdłuż linii tychże.

Dalej patrząc - Sieradz (wschodni brzeg Warty) kilka schronów ulokowanych przy linii kolejowej, wszystkie mają wytyczone linie ognia krzyzujące się ze sobą. Prawdopodobnie bronią przejść przez rzekę - brodów. Żaden nie broni mostu na Warcie od strany Sieradza. Ich położenie (na wsch brzegu) pozwala im kontrolowac przejścia przez rzekę w razie próby ich forsowania przez npla (prawdopodobnie).

Następnie Strońsko - schrony od numeru 2 (zbocze łagodnej górki) wzwyż do końca (tam jest już wysokie zbocze o wysokości/długości około ponad 20 metrów ) oparte są "plecami" o właśnie to zbocze, czyli zaletą tego było bezpieczeństwo tylnego podejścia ( mogły się znajdować linie okopów na górze/wzgórzu gdzie znajdowało się już Strońsko. broniły one przejścia przez Wartę mając strzelnice wymierzone w strony pół-zach i płd-zach. Analogicznie jak wyżej.

strzelec Pacześ

Czyli reasumując - schrony miały oparcie w postaci naturalnych barier oraz sieci okopów zlokalizowanych tuż przy schronach. Okopy inaczej rzecz ujmując nie tylko biegły za schronami wspierając je ogniem w wypadku ataku npla ale miały także poprowadzone rowy dobiegowe do schronu (opieram się tutaj na kilku dawno widzianych fotkach polskich schronów). Ale Schron posiadał także wentylację "dobrowolną" (4 otwory wentylacyjne - 2 za wejściem i bądź co bądź strzelnica i wejście też pomagały w wentylacji) jeden otwór znajdował się na wysokości około 1.60 m czyli mniej więcej na wysokosci oczu za wejściem, a drugi pod nim tuż przy ziemi kilkanaście cm nad powierzchnia wewnętrzną podłogi izby bojowej schronu. Ale z drugiej strony budowa wejścia wskazuje na to że tak wcale nie musiało być. Mowa w tym miejscu o wzniesionym półmetrowym progu w wejściu do izby bojowej schronu. Czy był on aby ziemia nie obsuwała sie do środka izby? Raczej nie - myśle, że był on po to że gdyby jakimś cudem granat wpadł do rowu dobiegowego przy wejściu próg zatrzymywał w dużym stopniu siłę wybuchu i część odłamków które wpadając do środka w mniejszym stopniu mogły poranić załogę. Czyli wszystko przemawia za tym, że schrony miały połączenie z linia okopów rowem dobiegowym lub osobną linią stanowisk strzeleckich.
Osobna sprawą było obsypanie ziemią tylnej i bocznej ściany oraz maskowanie stropu schronu. To są moje dywagacje na ten temat. Jakieś propozycje i pomysły? Chętnie wyslucham ;D ;D

pzdr

strzelec Pacześ

Dodam jako ciekawostkę że część schronów miała strzelnice skierowaną w kierunku następnego schronu - i w ten sposób mozna czasem dostac się do jakiegoś innnego schronu w pobliżu. Tak nakazywał regulamin - miały pokrywać swoim ogniem pola ostrzału innego schronu.
Prosze o pytania i sugestie i ciekawostki Very Happy

pzdr

Tadeusz

Jeśli o mnie chodzi, to "zabunkrowany" wątek jest bardzo fajny. Jeśli mogę o coś prosić to więcej mapek. Idą wakacje, więc można na wycieczkę wyskoczyć i to i owo obejrzeć.
Mile widziana, mapka zbiorowa, na której będzie rozmieszcznie wszystkich obiektów.