Historia Wielunia

TicTac

Szukam wszelkich informacji na temat mojego Dziadka - Antoniego Miłosza, ktory walcząc w 28 Pułku Artylerii Lekkiej z Zajezierza zaginął na początku września 1939 r. podczas obrony RP w okolicach Wielunia.
Pochodził z miejscowości Ogonów k. Ryk /obecnie woj. lubelskie/. Urodzony w 1912, najprawdopodobniej po odbyciu służby wojskowej w 28pal przeszedł tam następnie przeszkolenie podoficerskie. Zmobilizowany został ok. 25 sierpnia 1939 roku i udał sie do jednostki w Zajezierzu skąd wraz z wojskiem został przewieziony do okolic Wielunia. Służył razem z p. Komorniczakiem oraz p.Władysławem Prządką. Rodzina nie ma żadnych informacji na temat dalszych losów Antoniego Miłosza. Korzystając z możliwości zamieszczenia tego postu na stronie Forum Historia Wielunia powstaje odrobina nadziei , że pojawią się jakieś szczątkowe informacje, które pozwolą chociazby na odtworzenie ostatnich dni życia naszgo Dziadka.
Na jakiekolwiek informacje czekam również na [link widoczny dla zalogowanych]
Pozdrawiam
Z.Jawoszek
Lublin

Tadeusz

28 pal wchodził w skład 28 DP dowodził nim ppołk Rudolf Ostrihanski. Pułk był rozlokowany na północ i zachód od Wielunia (rejon Czarnożył). 1 wrzesnia Niemcy zbombardowali stanowiska II dywizjonu mjra Wiktora Osikowskiego w pobliżu Gromadzic. Wskutek nalotu zginęło 12 artylerzystów.
Wieczorem 1 wrzesnia II dywizjon współpracując z 15 pp odparł Niemcow atakujących w rejonie wsi Łagiewniki i Raczyn. Artylerzyści z 28 pal-u skutecznie zatrzymali też Niemców nacierających w rejonie Chotowa i Turowa.
2 wrzesnia 6 bateria 28 pal-u wraz z III batalionem 15 pp, skutecznie odpierała natarcia niemieckie pod Stolcem (k. Złoczewa). Niestety w związku z dużymi stratami, w nocy z 3 na 4 wrzesnia wycofali się za Widawkę.
Tyle na razie udało się mi ustalić.
Na podstawie: W. KozłowskiWrzesień 1939 r. między Prosną a Wartą, [w:] Wieluń miastem pokoju i pojednania, Wieluń 2004.

TicTac

____________________________________________________________________
"28 pal wchodził w skład 28 DP dowodził nim ppołk Rudolf Ostrihanski. Pułk był rozlokowany na północ i zachód od Wielunia (rejon Czarnożył). 1 wrzesnia Niemcy zbombardowali stanowiska II dywizjonu mjra Wiktora Osikowskiego w pobliżu Gromadzic. Wskutek nalotu zginęło 12 artylerzystów.
Wieczorem 1 wrzesnia II dywizjon współpracując z 15 pp odparł Niemcow atakujących w rejonie wsi Łagiewniki i Raczyn. Artylerzyści z 28 pal-u skutecznie zatrzymali też Niemców nacierających w rejonie Chotowa i Turowa.
2 wrzesnia 6 bateria 28 pal-u wraz z III batalionem 15 pp, skutecznie odpierała natarcia niemieckie pod Stolcem (k. Złoczewa). Niestety w związku z dużymi stratami, w nocy z 3 na 4 wrzesnia wycofali się za Widawkę.
Tyle na razie udało się mi ustalić.
Na podstawie: W. KozłowskiWrzesień 1939 r. między Prosną a Wartą, [w:] Wieluń -miastem pokoju i pojednania, Wieluń 2004"
__________________________________________________________________
Sereczenie dziękuję za zainteresowanie i informacje jakże cenne dla mnie.
Szukam informacji na temat 28 pal z Zajezierza oraz kampani wrzesniowej 1939 roku w róznych publikacjach . Bardzo ciekawymi a przede wszystkim zawierającymi dużo informacji na temat walk 28 pal jak również pozostałych z 28 DP : 15 pp Wilków z Dędlina , 36pp Legii Akademickiej , 72 pp im. Dionizego Czachowskiego " spotkałem w publikacjach Stanisława i Andrzeja Przybyszewskich "28 Pułk Artylerii Lekkiej (1922-1939) -Zajezierze", Kielce 2001 oraz "28 Pułk Artlerii Lekkiej", Pruszków 2002.
Oprócz bardzo ciekawej historii pułku , miejscowości , oraz opisów codziennego żołnierskiego życia , wyżej wymienione publikace zawierają dużo relacji naocznych świadków -żołnierzy kampani wrześniowej 39r. z walk w miejscowościach w okolicach Wielunia
Pozdrawiam.

Jermar

TicTac

witam wszystkich a szczególnie zainteresowanych historią przeszłą i współczesną miasta Wielunia

Tak sie złożyło , że historia mojej rodziny, pochodzącej z Lubelszczyzny, na stałe związała się z historią Wielunia i jego okolic. O tym się u nas w rodzinie mówiło od zawsze ze względu na osobę Antoniego Miłosza -ojca mojej matki a mojego dziadka.
Jermar- duże dzięki za cenne informacje a szczególnie za zdjęcie. Oczywiście o zawieszeniu poszukiwań śladów z naszej strony nie ma mowy. Jeżeli poszukiwania nawet nie odniosą rezultatu, w sensie odnalezienia imiennej mogiły, to ja i rodzina rozszerzymy znacznie swoją wiedze na temat historii września 1939r.
Efekty zainteresownia juz są. Otóż w dniu wczorajszym odbyło się spotkanie, najprawdopodobniej z ostatnim z żyjących żołnierz 28 pal z Zajezierza, Panem Bronisławem Cieślą. Starszy Pan,ogromnie sympatyczny i mimo swojego wieku / 96 lat/jest nadal w świetnej kondycji fizycznej.
Niestety nie znał mojego przodka, ale to nic - szukamy dalej.
Wracając do historii września 39r. przeczytałem ciekawe dane :
zgodnie ze strukturą dowodzenia i organizacji pułku artylerii lekkiej z 31 sierpnia 1939r. , stan tej jednostki był nastepujący:
85 oficerów,
2048 podoficerów,
1842 konie
oraz wyposażenie bojowe:
24 armaty 75mm /wraz z jaszczami /
12 hałbic 100mm /wraz z jaszczami/
18 lekkiech K.M.
14 taczanek z radiem KRF.
8 central telefonicznych,
101 aparatów telefonicznych,
120.000m kabla telefonicznego,
9 teodolitów,
3 lunety nożycowe,
3 kontomierze - busolowe,
duże ilości amunicji
a do tego kuchnie polowe, racje żywnościowe/ z pewnością na conajmiej na trzy dni dla ludzi i zwierząt/.
Jak podaje Andrzej M. Przybyszeski w swojej publikacji z serii Zarys historii wojennej pułków polskich w kamani wrześniowej " 28 Pułk Artylerii Lekkiej" / gorąco polecam/, 27 VIII 1939 r. pułk otrzymał rozkaz załadowania na eszelony w Dęblinie a 28 VIII 1939r. wszystkie transpory odjechały w okolice Wielunia, gdzie następnie od pierwszych godzin wojny brały udział w walkach pułków piechoty, do których zostały przydzielone.

Coż za wspaniała organizacja , cóż za logostyka!
Przedwojenna precyzja i wykonanie.
Pozdrawiam wszystkich serdeczne i proszę o następne informacje, zdjęcia, tak cenne dla mnie.

TicTac

[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

przydały by się takie mapy z sekcjami na północ od gm. Praszka. Może ktoś ma i zeskanuje?

TicTac

Dwa zdjęcia, z pewnością znane uzytkownikom tego forum.
Miałbym prośbę / dot. zdjęcia lotniczego bombardowania m. Wielunia znalezione na [link widoczny dla zalogowanych] o określenie kierunku północy na zdjęciu.
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

Jermar

W książce aurorstwa Narcyza Klatki pt. "Wieluński wrzesień 1939" wydanej w 2006 roku możemy znależć dwa fragmenty mówiące o 28 pal z Zajezierza

W rozdziale 14
Co działo się w Turowie

Morgoth

TicTac: wiesz może w której baterii służył twój dziadek? Myślę, że to ułatwiłoby choć trochę poszukiwania. Oprócz dwóch fragmentów które podał Jermar znalazłem w owej książce jeszcze kilka drobnych wspominek o poszczególnych bateriach 28 pal. Zacytować je?

Być może te książki okażą się pomocne:
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]

TicTac

Witam Cię serdecznie!
B. dziękuję za zainteresowanie tematem. Książki jakie wymieniłeś juz posiadam , przeczytałem je w każdą stronę po kilka razy.
Co z baterią?
Właśnie, tez mam z tym problem. Moja mama mówi mi w tej chwili , że babcia cały czas opowiadała o jakieś baterii, w której był pod Wieluniem dziadek- niestety nie może sobie przypomnieć w jakiej.Liczę na to , że w którymś momencie sobie o tym przypomni a to bardzo posunie sprawę poszukiwań do przodu.
Z bardzo dużym prawdopodobieństwem można powiedzieć, że dziadek pozostał w pierwszych dniach września /1-3 do 5 września 1939/ na polu bitwy pod Wieluniem. Gdzie - tego jeszcze nie wiem .
Z historii walki 28.PAL z Zajezierza :
"-I Dywizjon / armat 75mm / - obsadził węzły dróg w miejscowościach: Skomlin,Ożarów,Wierzbie,Dzietrzniki.o łacznej szerokości ok. 20km. Dowódca 36.PP/ do ktorego przydzielony był I Dyw. 28.PAL/ przyjął dwurzutowe ugrupowanie bojowe: II/36.pp ( bez 4 kompanii) z drużyną kolarzy z pułkowej kompanii rozpoznawczej i 2 baterią I/28.PAL, rozwinął się w obronie w m. Mokrsko- Komorniki, wysuwając ubezpieczenia do Skomlina, Topilina i Wróblewa, I/36.PP z dywizyjną kompanią kolarzy i I/28PAL( bez 2 baterii) rozwinął się obronnie w pn Wierzbie-pd Grebień,
- II Dywizjon 28.PAL/ armat 75mm/ , przydzielony do 15.PP"Wilków" z Dęblina , ugrupował się na północ od Wielunia w rejonie miejscowości Staw, Raczyn,Łagiwniki,
- III Dywizjon 28.PAL/ 100mm haubic/ , przydzielony do 72.PP im. Dionizego Czachowskiego z Radomia - rozwinięty został na wschód od Wielunia , na rubieży Masłowice- południowy skraj lasu Kaszkowice-szrokość rubieży 10km"
Wyżej wymienione dane podaję za wspaniałym opracowaniem Stanisława M.Przybyszeskiego "28. PAL( 1922-1939/ Zajezierze ( Garnizon Dęblin)" Wyd. Kielce 2001 r.

Wkleiłem zdjęcie , znalezione pośród setek zdjęć wykonanych przez Niemców w okresie II wojny.
Według opisu zdjęcie wykonano w okolicach Wielunia- czy to prawda nie wiem. Proszę o ocenę takiej możliości / krajobraz/ mieszkańców Wielunia.
Serdecznie pozdrawiam, dziekuję za zainteresowanie i liczę w dalszym ciągu na życzliwość i pomoc.

Morgoth

Jedna z baterii 28pal walczyła w Ożarowie
[link widoczny dla zalogowanych]
Na tym wiatraku mieli oni swój punkt obserwacyjny. W Ożarowie poległo 4 żołnierzy 2 kompanii 28pp: Kamiński Aleksander, Kolasiński Konrad, Krakowski Wiktor, Lipiński Zygmunt.

Resztę miejsc walk 28pal dopiszę już wkrótce.

TicTac

Bardzo Ci dziękuję. W takim razie będę czekał na dalesze informacje. Ja również będę zamieszczał to co uda mi sie uzyskać. Pozdrowienia.

Jermar

Witaj TicTac, ze zdjęciem przedstawiającym polskich jeńców (faktycznie opis głosi, ze wykonano w okolicach Wielunia) spotkałem się już dość dawno, oczywiście w necie. Podobnie jak Ty zastanawiałem się, czy faktycznie dotyczy ono naszego terenu, czyli Ziemi Wieluńskiej. Według mnie, napewno krajobraz uwieczniony przez fotografa podobny jest do tego występującego w naszym terenie np. okolice Pątnowa, okolice Gaszyna (niewielki kompleks leśny występujący wśród pól), również podobne krajobrazy znależć możemy nad Wartą. Zastanawia mnie jedynie tak duża grupa jeńców ( z pobieżnych obliczeń jest ich około 20 lub niewiele ponad). Z literatury opisującej walki w pierwszych dniach września na Ziemi Wieluńskiej raczej nie spotyka się opisów mówiących o wzięciu do niewoli większych grup żołnierzy z oddziałów Armii Łódź. Prowadzone działania opóźniające przez te oddziały sprowadzały się do obrony strategicznych odcinków, węzłów drogowych, przepraw rzecznych. Walki prowadzone były raczej w ciągu dnia, poza kilkoma wyjątkami (Niemcy raczej unikali walk nocnych), by następnie oderwać się od przeciwnika najczęściej bez walki na kolejne pozycje obrony w kierunku Warty i Widawki. Opisujący te pierwsze dni walk wspominają raczej o pojedyńczych jeńcach wziętych przez Niemców do niewoli. W czasie walk ginęli lub wycofywali się. Z opisów wynika, ze wówczas morale armi było wysokie. Historycy na podstawie przekazów dowódców i żołnierzy opisują odwrót Armii Łódź jako w miarę składny i zaplanowany. Wydaje mi się, że nie bez znaczenia jest tu wspaniała postawa dowódców poszczególnych jednostek wchodzących w skład Armii Łódź.
Wracając do zdjęcia być może jest to właśnie grupa zebrana z pojedyńczych jeńców prowadzona do jakiegoś tymczasowego obozu jenieckiego.

Jermar

W uzupełnieniu postu Morgotha dotyczącego walk w Ożarowie pozwolę sobie zamieścić obszerny fragment z książki Narcyza Klatki pt. "Wieluński wrzesień 1939".

Poniżej fragment:

Jermar

Do ostatniego postu dołączam współczesne zdjęcia z Ożarowa obrazujące miejsca, w których toczyły się walki z udziałem 28 Dywizji "Armii Łódź" w skład której wchodziły 28 pal z Zajezierza i 36 pp Ledii Akademickiej z Warszawy.

W tym wiatraku i na wieży tego kościoła znajdowały się punkty obserwacyjne kierujące ogniem polskiej baterii z 28 pal-u

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

Tak mógł wyglądać punkt obserwacyjny w Wietraku

[link widoczny dla zalogowanych]

Droga z przysiółku Kocilew w kierunku Ożarowa w perspektywie widoczna kępa drzew, w której znajduje się cmentarz, gdzie miała stanowiska bateria artylerii

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

Widok ze wzniesienia, na którym znajduje się wiatrak, widoczne zabudowania Ożarowa oraz droga Wierzbie-Ożarów

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

Droga z Ożarowa w kierunku przysiółku Kocilew po lewej mur cmentarza

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

Dworek w Ożarowie, którego właścicielem w 1939 był Kunibert Meske

[link widoczny dla zalogowanych] [link widoczny dla zalogowanych]

Wygląd dworku z końca lat 60-tych

[link widoczny dla zalogowanych]

Dom w pobliżu kościoła wygląda na stary, być może był świadkiem tamtych wydarzeń

[link widoczny dla zalogowanych]