Historia Wielunia

Wojtek

W wątku ornitologicznym na naszym Forum, Daniel Janiszewski napisał

Wojtek

Garść informacji źródłowych na temat średniowiecznej przeszłości tej miejscowości podaje R. Rosin, Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, W-wa 1963, s. 89-90.
Późniejsze źródła opublikowane są np. w Lustracjach dóbr królewskich XVI-XVIII wieku.

Pierwsza wzmianka o wsi Kamion (Camen) pochodzi z 1382 r. Istnieje jednak hipoteza łącząca Kamion z miejscowością o nazwie „Comeov”, wspomnianą w dokumencie z 1198 r. Exclamation

W 1454 r. istniała tu komora celna. W XVI w. pobierano cło mostowe od wozu w wysokości 6 denarów, a od wozu z solą – miarę soli. W 1498 wspomniany jest kowal. Na Warcie były młyny (jeden pełnił również funkcję tartaku). Istniał kościół parafialny. W 1456 wymieniony jest pleban. Jednak w 1520 r. była tu już tylko kaplica p.w. Wniebowzięcia NMP – filia parafii mierzyckiej. Istnieć musiała również szkoła.

Ciekawostką może być fakt, iż Kamion w XV i XVIw. posiadał prawa miejskie. Nie wiem kiedy je utracił. Może po zniszczeniach „potopu szwedzkiego”?
Było to miasto królewskie należące do starostwa wieluńskiego. Trudno byłoby zaliczyć je do znaczących ośrodków królestwa. W XVI w. było tu bowiem kilkanaście rodzin mieszczańskich Smile

. Oprócz kowala, źródła wymieniają także sołtysa (Walentego Kowalika), dwóch karczmarzy (zatem i karczmy były Very Happy

), młynarza i kuśnierza.

Maciek

W Kamionie jest drewniana kapliczka w typie wieluńskim posiadająca jeszcze do niedawna cenną rzeźbę sakralną, która gdzieś się zapodziała. Może ktoś zna sprawę i przedstawi ją w dziale zabytków ? Very Happy

Jeszcze do niedawna Kamion miał bardzo ciekawy układ placu i uliczek zbliżony do miasteczka. Wyglądało to niesamowicie uroczo: przebieg wąskich uliczek i granice działek wyznaczały jednakowe drewniane płoty a za nimi znajdowały się przeważnie drewniane domostwa i budynki gospodarcze z kamienia i drewna na małych podwórkach.
Do wsi prowadził drewniany most a za wsią było rozstaje z krzyżem gdzie piaszczystymi drogami pośród pogiętych wierzb i krętymi wąwozami można było dojechać do nieistniejących już bezimiennych osad w kierunku Niżankiwic i Bobrownik, do sąsiednich Ogrobli i nieco oddalonego Jarząba (chyba tak się nazywa?), do niedawna pozostających bez mostu i dalej, do nieistniejących już Wiesagów, starannie ukrytych Jarzębiów i mostu w Załęczu. Do dziś jeszcze widać w lesie między drzewami ślady starych dróg z głębokimi i wąsko rozstawionymi koleinami. Piaszczyste wzgórza porośnięte lasem i liczne wąwozy a także rozlewiska rzeki stanowią niezwykle malowniczą kompozycję. Od Kamionu w Kierunku Krzeczowa biegnie linia ziemnych umocnień polskich z II (a może nawet po części z I) wojny światowej z dobrze zachowanymi stanowiskami na skraju terasy rzecznej. W lesie na wyniesieniach można jeszcze w starodrzewie trafić na leje po niemieckim ostrzale a od miejscowej ludności usłyszeć strzępy zatartych i zniekształconych historii poczynając od powstań przez obie wojny z płonącym niemieckim wozem bojowym po hufce ludowe, które obsadzały lasem ten teren po wojnie.
Dziś asfalt, domki letniskowe, nowoczesne budownictwo i śmierć zaciera powoli historyczny charakter tego miejsca Sad

.

Joker

cytat
"nieco oddalonego Jarząba (chyba tak się nazywa?),"

Wieś ta nosiła nazwę JARZĘBIE. Liczyła 10 domostw. W roku 1958 mieszkańcy zostali wysiedleni i osiedleni min. na terenie gmin: Biała, Czarnożyły, Mokrsko.

Joker

"Wojtek"
Nawet ciekawią mnie , chociażby kurhany w Przywozie.

Wg. tablicy umieszczonej przy kurhanach w Przywozie pochodzą one z IX w. naszej ery.

Ak

Tej tabliczki przy kurhanach nie czytalem...:)

"Kurhany zostały usypane w II w. n.e. na wierzchowinie górującej nad osadą w Przywozie ale często mówi sie na nie kurhany w Toporowie

Kurhan większy położony na pd. od zach. parowu ma wysokość 4 m i średnicę około 20 m. Z przeprowadzonych badań ustalono, że zawierał popielnicę z prochami ludzkimi, grób psa (prawdopodobnie pochowanego aby strzegł zmarłego) i był bardzo bogato wyposażony w przedmioty zbytku, przeważnie importowane, w tym: sprzączkę z brązu z kabłąkiem i srebrnymi blaszkami, resztki złotej ozdoby o wadze ok. 50 gramów, fragmenty wczesnorzymskiej ceramiki, stopione szkło, wiele przedmiotów z brązu itd. Według tych znalezisk ocenia się, że pochowany tu był człowiek spełniający wybitną rolę wykraczającą znacznie poza osadę.

W mniejszym kurhanie usypanym na pn.-wsch od parowu nie znaleziono żadnego grobu i znaczniejszych zabytków. Przypuszcza się jednak, że stało się tak za sprawą długiego okresu degradacji i zaorywania przez okoliczną ludność.

Oba kurhany archeolodzy przebadali w l. 1964-74 i nazwali "grobami książęcymi" lub też "kurhanami książęcymi".

Badania przeprowadziło Muzeum Archeologiczne w Łodzi pod kierownictwem prof. Konrada Jażdżewskiego. "

Dalej w gorze rzeki (za mlynem w Przywozie) znajdowalo sie pole
dymarek - o ile sobie przypominam - badane w rowniez w latach 70 -tych.
(pochodzace z tego samego okresu co kurhany ?)
Przy odrobinie szczescia mozna bylo tam znalezc w (nielegalnych) zwirowniach i piaskowniach na krawedzi pol kawalki zuzlu (grudy spiekow), slady po weglu drzewnym itp.

Caly niewypalony (nieudany chyba ?) rdzen dymarki lezal kiedys przy polnej drozce cignacej sie wzdluz Warty nieco dalej w kierunku Laszewa.
Na skraju doliny rzeki jest kilka miejsc/wzniesien - w gore i w dol od zbadanych kurhanow , pod ktorymi tez moga sie kryc rozne ciekawe
rzeczy....:)

Same kurhany to pamiatka po germanskich plemionach Odry - Warty -
chyba zaliczanych do Wandalow. ( Zupelnie prawdopodobne -
to z tymi Wandalami - jesli popatrzec na stan przystankow autobusowych
w tej okolicy...:)
pozdrawiam
ak

Maciek

Ak

Trudno powiedziec na ile idea powstania parku krajobrazowego,
spowodowala, ze tereny zakola Warty byly po macoszemu traktowane
pod wzgledem rozwoju infrastruktury. Takich "dziewiczych" zakatkow
bylo w czasach wczesnego PRL-u wiecej. Przypominam sobie, ze
chodzily swego czasu pogloski o utworzeniu poligonu na tych terenach.
W okresie miedzywojennym zreszta wojsko tam czesto "urzedowalo".

W Przywozie - a nie w "Przewozie" - funkcjonowal swego czasu prom,
obslugiwany przez zamieszkalego przy rzece przewoznika.
Delikwent, ktory mial zyczenie dostania sie na drugi brzeg musial
od ze strony Ogrobla glosno - i czasami dosc dlugo - wolac
"Lodzi !, Lodzi !, Lodzi !......
Jak wiesc gminna niesie, swego czasu jeden z wojewodzkich kacykow -
juz po reformie administracyjnej w 1974 roku - wracajac z grzybow czy wedkowania, w ten sposob wzywal srodek przeprawowy. Pani , bodajze Sz. (?) osoba trudniaca sie obslugiwaniem promu, o usposobienu odrobine cholerycznym, akurat zajeta jakims pilnym zajeciem w obejsciu, opryskliwie i glosno rzucila w strone drugiego brzegu zeby delikwent sie wreszcie zamknal bo teraz tu jest Sieradz i "...Lodzi to se pan mozesz tero do usr...nyj smierci wolac".
Sprawa nabrala wymiaru politycznego. Przewoznicznka dostala podobno
jakas nagane, a w Przywozie zbudowano most aby w przyszlosci nie
mialy juz miejsca antykomunistyczne demonstracje przywiazania do starych struktur administracyjnych....:).

michaal · Wysłany: Czw 20:38, 13 Mar 2008 Temat postu:

Co do obszarów po drugiej strony rzeki (Ogroble), to tam miał być jakiś obszar hodowli dzików (dewizowy) poza tym w planach był obszar istnienia zbiornika retencyjnego kamion. Z tąd też do lat 90- tych tam nie można było nic inwestować do tej pory w okolicy przywoza zachowane są odwierty geologiczne. Były one prowadzone w celu usytuowania tamy.

michaal · Wysłany: Czw 20:50, 13 Mar 2008 Temat postu:

W sprawie Kamionu obiły mi się o uszy dwie sprawy
1. Niemcy ponoć planowali przekopanie kanału z Działoszyna i stworzenie elektrowni wodnej.
2. w czasach wojny Niemcy chcieli stworzyć tu w okolicy jakieś sanatorium.
Nie wiem czy to prawda, mógłby ktoś odpowiedzieć mi w tych sprawach.

Joker · Wysłany: Nie 20:07, 16 Mar 2008 Temat postu:

W Przywozie istnieje /niestety nie uzywana/ siec wodociągowa zbudowana przez Niemców. Nie mam bliższych danych na ten temat.

Joker · Wysłany: Nie 21:08, 06 Mar 2011 Temat postu:

W roku 1987 został powołany Komitet Budowy Mostu, który połączył wsie Przywóz i Ogroble. Wcześniej obie wsie łączyło połączenie promowe.
Strażacy z OSP w Przywozie wraz z mieszkańcami wsi Przywóz i Ogroble czynnie włączyli się do prac przy budowie mostu.
Most został oddany do użytkowania 22 maja 1988 roku.

[link widoczny dla zalogowanych]